Wat maken de Alkmaarse Coalitiepartners van Aanpak Eenzaamheid mee in hun dagelijkse praktijk en hoe is hun werkwijze? In gesprek met Hanneke Vries, programmamanager en cultuurcoach Sociaal Domein bij Artiance.

‘Via de kunsten organiseert Artiance ontmoetingen om cultuurparticipatie te stimuleren wat een positieve invloed heeft op het welbevinden van mensen. Bij ons centrum voor de kunsten in Alkmaar worden lessen gegeven en projecten ontwikkeld op het gebied van dans, theater, muziek en beeldende kunst. Artiance staat er om bekend altijd midden in het sociaal maatschappelijk leven te staan,’ vertelt Hanneke. ‘Ontwikkelingen binnen de kunsten én op maatschappelijk gebied worden op de voet gevolgd en er wordt proactief op gereageerd. Elk groots project is ooit begonnen met een idee, een vraag of een behoefte. Daarom staan onze oren en ogen altijd open en zijn we op zoek naar matches. Waar is behoefte aan en wie, of welke organisatie, kan inspelen op deze behoefte?’

Creatieve werkplaats voor jongeren
Spot is een creatieve werkplaats voor jongeren met psychische kwetsbaarheid. Dit project is ontwikkeld in samenwerking met GGZ NHN en RCO de HOOFDZAAK. Maar het begon bij een meisje dat binnenliep bij Artiance en vroeg om of ze misschien een bandje hadden die kon optreden op het festival ‘Mentaal centraal’ dat het meisje organiseerde’.
‘Wat we dan doen’, vertelt Hanneke, ‘is doorvragen en een kijkje nemen bij het festival. Zo zien we waar behoefte aan is. Dus we leveren niet alleen wat gevraagd wordt, maar gaan op zoek naar waarom het gevraagd wordt. Inmiddels hebben ruim vijftig jongeren Spot weten te vinden. We werken nu twee dagdelen per week en moeten, als we iedereen willen bedienen, snel gaan uitbreiden.’

Theater voor en door senioren
‘Hij Valt’ is een theaterproductie voor en door senioren. Deze voorstelling is gemaakt naar aanleiding van een ontmoeting met Margot Koopman, een dame van achter in de zeventig die heel graag zelf een keer een voorstelling wilde maken. Zij liep binnen bij Artiance en vroeg of iemand haar verder kon helpen. Ze had geen duidelijk plan, maar zei: ‘Ik verveel me dood. Het is nu of nooit. Ik wil mijn hele leven al een keer een voorstelling maken, maar ik heb het nooit gedaan. Ik wil mijn ideeën aanleveren, maar ik ben niet meer in staat om voor een groep te staan en het overzicht te houden.’

‘Bij ons zat ze goed’, zegt Hanneke. ‘We koppelden haar aan een regisseur, een schrijver en een groep spelers in de leeftijd van 27 t/m 84 jaar. Naar aanleiding van de verhalen en fascinatie van Margot werd het duidelijk: Margot heeft een fysieke beperking en is hierdoor weinig mobiel. Ze wilde een voorstelling maken over hoe je positief om kan gaan met beperkingen die horen bij het ouder worden. De schrijver ging aan het werk en daarna konden de repetities beginnen.
Elke week is er overleg tussen de regisseur en Margot. De regisseur doet het uitvoerende werk, Margot schaaft bij en houdt in de gaten of het nog steeds haar concept is. Vlak voor de corona uitbrak waren we bijna klaar met de repetities. Nu is het wachten tot we weer ‘mogen’ en dan wordt voorstelling afgemaakt en gespeeld.’

‘Margot vond het uiteraard vreselijk dat we niet door konden gaan, alles wat haar opvrolijkte verdween: niet meer naar de film, geen repetities, geen inspirerende gesprekken. Ze vereenzaamde. Maar ze herpakte zich en ging versjes schrijven. Ze hield contact met Artiance-medewerkers en door dit contact werd ze gemotiveerd om haar werk te bundelen: ‘Versjes bij de Thee’. Ze heeft nu het idee om in kleine groepjes te praten over de thema’s die ze in haar versje aanroert.’

Matchmaker
‘SPOT’ en ‘Hij valt’ zijn voorbeelden van hoe een idee of wens van één individu kan uitgroeien tot een waardevol project’, aldus Hanneke. ‘Het zijn voorbeelden hoe je écht vraaggericht kunt werken, doordat je de juiste mensen aan elkaar verbindt.’
Maar natuurlijk weet niet iedereen direct de weg naar Artiance te vinden, realiseert Hanneke zich. ‘Er zijn ook mensen die wel iets willen, maar niet weten wat er mogelijk is of niet precies weten wat ze willen. Hierbij heeft Artiance anderen nodig, professionals of vrijwilligers die bij de mensen thuis komen.’

Hulp van collega’s ‘achter de voordeur’
‘Er zijn collega’s die achter de voordeur komen: Wat zien ze daar? Staat er een piano in huis? Zie je boeken? Wat hangt er aan de muur, welke tv programma wordt gekeken, wat dan ook… Er zijn genoeg aanleidingen te bedenken waar je op door kunt vragen. Het vraagt van de Coalitiepartners om met ‘andere ogen’ te kijken. Wat er concreet uit voort komt, is vooraf niet te bedenken, maar hoe mooi zou het zijn als deze signalen bij Artiance terecht komen en dat wij op zoek kunnen gaan naar een match, naar andere gelijkgestemden, naar organisaties , professionals die hen weer verder kunnen inspireren.’
Hanneke geeft tot slot een paar voorbeelden: Iemand heeft jarenlang een instrument bespeeld en wij koppelen hem/haar aan iemand die het leuk vindt om samen te spelen; iemand houdt van fotografie, maar heeft nog nooit foto’s op een pc bewerkt. Wij zorgen voor een match. Met mensen die graag lezen of naar film kijken kunnen we misschien een leesclub of filmclub starten.

Voor uitwisseling en versterking van deze signalering en het opsporen van behoeftes worden de Coalitiepartners -en andere belangstellenden- van harte uitgenodigd contact op te nemen:
Hanneke Vries: h.vries@artiance.nl/ 06 15 85 93 90